Dlaczego forma opodatkowania jest tak ważna?
Wybór formy opodatkowania to jedna z najważniejszych decyzji, jaką podejmujesz przy zakładaniu działalności gospodarczej. Bez względu na to, czy planujesz założyć jednoosobową działalność gospodarczą, czy działasz jako wspólnik spółki cywilnej lub jawnej – forma opodatkowania wpływa na:
- wysokość Twoich zobowiązań podatkowych,
- możliwość korzystania z ulg,
- sposób prowadzenia księgowości,
- i wysokość składki zdrowotnej.
Dla kogo wybór formy opodatkowania ma znaczenie?
Możliwość wyboru lub zmiany formy opodatkowania przysługuje osobom fizycznym prowadzącym działalność gospodarczą, a także wspólnikom spółek cywilnych i jawnych. Spółki kapitałowe (np. spółka z o.o., komandytowa, akcyjna, prosta spółka akcyjna) nie mają tej swobody – są opodatkowane na zasadach przewidzianych dla osób prawnych.
Jakie formy opodatkowania są dostępne w Polsce?
Przedsiębiorcy mogą wybrać jedną z czterech form opodatkowania:
1. Skala podatkowa (zasady ogólne)
- Stawki podatku: 12% do 120 000 zł rocznie, powyżej – 32%
- Możliwość rozliczenia z małżonkiem
- Dostęp do ulg podatkowych
- Najlepsza opcja dla osób z niskimi dochodami, dużą rodziną lub planujących koszty uzyskania przychodu
2. Podatek liniowy
- Stała stawka 19% niezależnie od dochodu
- Brak możliwości rozliczenia z małżonkiem i ulg
- Dla firm generujących wysokie dochody bez potrzeby ulg
3. Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych
- Podatek liczony od przychodu, nie dochodu
- Stawki zależne od rodzaju działalności (np. 3%, 8.5%, 12%, 15%)
- Brak możliwości odliczania kosztów
- Idealny dla branż o niskich kosztach i prostym modelu biznesowym
4. Karta podatkowa (wyłącznie dla kontynuujących)
- Stała miesięczna kwota podatku
- Brak nowych rejestracji od 2022 roku
- Możliwość dalszego korzystania tylko przez przedsiębiorców, którzy wybrali tę formę do końca 2021 roku
Do kiedy można zmienić formę opodatkowania?
Zmiany można dokonać do 20 lutego danego roku podatkowego. W tym celu należy zaktualizować wniosek CEIDG-1 lub złożyć oświadczenie do właściwego urzędu skarbowego.
Pamiętaj: Zmiana formy opodatkowania obowiązuje od 1 stycznia danego roku – nie trzeba czekać na potwierdzenie z urzędu.
Składki ZUS i zdrowotne a forma opodatkowania
Składki ZUS:
Są niezależne od formy opodatkowania – ich wysokość nie zmienia się, bez względu na to, czy jesteś na ryczałcie, podatku liniowym czy na skali podatkowej.
Składka zdrowotna zależna od formy opodatkowania:
- Skala podatkowa: 9% dochodu
- Podatek liniowy: 4,9% dochodu
- Ryczałt: stawka zależna od przychodu rocznego (np. 419,46 zł / 699,11 zł / 1258,39 zł)
Składka zdrowotna nie podlega odliczeniu w takim zakresie jak przed reformą – to ważny element kalkulacji!
Kiedy można utracić prawo do ryczałtu?
Nie każda zmiana formy opodatkowania wynika z Twojej decyzji – niektóre sytuacje powodują automatyczną utratę prawa do ryczałtu:
Przekroczenie limitu 2 mln euro przychodu
Wyklucza możliwość dalszego korzystania z ryczałtu od kolejnego roku.
Rozpoczęcie działalności wyłączonej z ryczałtu
Np. sprzedaż części samochodowych, prowadzenie apteki czy świadczenie usług na rzecz byłego pracodawcy.
Wykonywanie usług na rzecz byłego pracodawcy
Jeśli wcześniej wykonywałeś te same czynności w ramach umowy o pracę – tracisz prawo do ryczałtu w trakcie roku.
Czy zawsze warto pozostać na ryczałcie?
Nie! Ryczałt nie pozwala odliczać kosztów, a podatek liczony jest od całego przychodu. Jeśli Twoja firma:
- generuje wysokie koszty,
- planuje inwestycje,
- chce korzystać z ulg,
- ma możliwość wspólnego rozliczenia z małżonkiem,
— wtedy skala podatkowa lub podatek liniowy mogą być znacznie korzystniejsze.
Jak wybrać najlepszą formę opodatkowania?
Wybór opodatkowania powinien być przemyślany i dostosowany do Twojej sytuacji. Należy wziąć pod uwagę:
- poziom przychodów i kosztów,
- planowane inwestycje,
- możliwość korzystania z ulg,
- składkę zdrowotną,
- rodzaj działalności.
Przed podjęciem decyzji skonsultuj się z księgowym lub doradcą podatkowym.
Co oferuje biuro rachunkowe Taxhome?
W Taxhome:
- Przeprowadzimy Cię przez cały proces wyboru formy opodatkowania
- Pomożemy w założeniu działalności lub spółki
- Obliczymy optymalne zobowiązania podatkowe i składki
- Przejmiemy wszystkie formalności i prowadzenie księgowości
Chcesz wiedzieć, która forma opodatkowania będzie dla Ciebie najlepsza?
